Sáng 2/12, Quốc hội dành thời lượng một buổi sáng thảo luận tại hội trường về Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đột phá cho công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân; Chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển giai đoạn 2026 - 2035.

Nội dung về mở rộng quyền lợi chăm sóc sức khỏe và giảm chi phí y tế cho người dân nhận được nhiều ý kiến của các ĐBQH. 

Cần có lộ trình hợp lý

Tham gia góp ý kiến, ĐBQH Nguyễn Anh Trí (đoàn Hà Nội) cho rằng, miễn viện phí là điều kiện tốt để tạo ra đột phá trong khám chữa bệnh. Ông cho rằng miễn viện phí cần có lộ trình hợp lý nhưng đến năm 2030 miễn viện phí toàn dân.

Đại biểu Trí đề nghị cần thực hiện miễn viện phí sớm, đặc biệt cho những người đang điều trị các bệnh ung thư, khó chữa, mạn tính.

"Bệnh nhân đang chạy thận nhân tạo rất khó khăn, bệnh nhân ung thư đang điều trị với thuốc rất đắt. Rất mong được giúp ngay cho người bệnh, không đợi đến năm 2030", đại biểu chia sẻ. 

ĐBQH Nguyễn Anh Trí (Ảnh: Media Quốc hội).

ĐBQH Đặng Bích Ngọc (đoàn Phú Thọ) đánh giá cao dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đột phá cho công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe Nhân dân đã mở rộng quyền lợi chăm sóc sức khỏe và giảm chi phí y tế cho người dân.

Theo đó, bắt đầu từ năm 2026 người dân sẽ được khám sức khỏe định kỳ hoặc khám sàng lọc miễn phí ít nhất mỗi năm 1 lần theo nhóm đối tượng và lộ trình ưu tiên.

Đại biểu nhấn mạnh đây là điều người dân rất mong chờ, từ đó, đặt ra yêu cầu phải có lộ trình chuẩn bị; trước mắt, ưu tiên thực hiện với nhóm người dân tộc thiểu số ở vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn, các hộ nghèo, hộ cận nghèo, nhóm người yếu thế; để tạo điều kiện cho các đối tượng này được tiếp cận khám sức khỏe, đảm bảo sự công bằng trong tiếp cận y tế trong cả nước.

ĐBQH Đặng Bích Ngọc (Ảnh: Media Quốc hội).

Bà phân tích, hiện nay, mạng lưới y tế cơ sở tại các địa phương còn rất khó khăn, chưa đồng đều giữa các nơi, vùng miền trong cả nước, đặc biệt là vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, nơi kinh tế - xã hội còn khó khăn; các điều kiện về cơ sở vật chất chưa đáp ứng, máy móc, thiết bị, hệ thống mạng, công nghệ thông tin để thực hiện hồ sơ sức khỏe điện tử cho toàn bộ người dân vô cùng khó khăn. 

Cùng với đó là sự thiếu hụt đội ngũ bác sĩ, nguồn nhân lực, những người có thể thực hiện được nhiệm vụ trong môi trường điện tử.

Từ đó, đại biểu đề nghị giao Chính phủ tiếp tục ban hành định mức chi, cơ chế phù hợp và có lộ trình thực hiện ưu tiên đầu tư về con người, cơ sở vật chất ở những nơi điều kiện khó khăn.

Đồng thời, bà kiến nghị dự thảo Nghị quyết nên quy định theo hướng phấn đấu từ năm 2026 thực hiện và hoàn thành việc tạo lập sổ sức khỏe điện tử cho toàn bộ người dân; tránh tạo áp lực, gây khó khăn cho các địa phương trong quá trình triển khai thực hiện.

"Bởi thực tế hệ thống công nghệ thông tin ở cơ sở khó có thể đáp ứng được ngay yêu cầu thực hiện tạo lập sổ sức khỏe điện tử; đặc biệt ở những địa bàn vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Cần quy định lộ trình dài hơn, trước mắt tập trung thực hiện ở những địa bàn đáp ứng yêu cầu về cơ sở vật chất và nguồn nhân lực", bà nói.

Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (đoàn Tp.HCM) thống nhất lộ trình miễn viện phí cơ bản đến năm 2030 và việc tăng mức hưởng bảo hiểm y tế cho các đối tượng yếu thế. Tuy nhiên, đại biểu đề nghị bổ sung tiêu chí xác định nhóm đối tượng tăng mức hưởng dựa trên mức độ rủi ro sức khỏe và nguy cơ bệnh lý, không chỉ dựa vào tiêu chí hành chính - xã hội.

"Những người mắc bệnh mãn tính, bệnh di truyền, rối loạn chuyển hóa… có chi phí điều trị cao và kéo dài, rất cần được ưu tiên. Cách tiếp cận theo nguy cơ sẽ bảo đảm công bằng y tế, phù hợp thực tiễn và giúp giảm gánh nặng bệnh tật lâu dài", đại biểu Hùng nêu ý kiến.

Làm rõ "mức cơ bản được miễn viện phí"

ĐBQH Phạm Thị Kiều (đoàn Lâm Đồng) cũng đánh giá rất cao định hướng thực hiện miễn viện phí ở mức cơ bản trong phạm vi quyền lợi bảo hiểm y tế đến năm 2030.

Theo đại biểu, đây là bước đi có tính lịch sử, góp phần giảm gánh nặng chi phí trực tiếp cho người dân và củng cố an sinh xã hội.

Tuy nhiên, để chính sách có tính khả thi và bền vững, đại biểu đề nghị ban soạn thảo cần xác định rõ ràng và định lượng được khái niệm "mức cơ bản được miễn viện phí" và được quy định rõ ràng hơn về phạm vi, lộ trình và cơ chế vận hành theo hướng: Xây dựng bộ tiêu chí khoa học, minh bạch, đi kèm đánh giá đầy đủ các kịch bản cân đối quỹ bảo hiểm y tế và ngân sách Nhà nước.

ĐBQH Phạm Thị Kiều (Ảnh: Media Quốc hội).

Bên cạnh đó, đại biểu lưu ý khi thực hiện tăng mức hưởng cho các đối tượng chính sách và người thu nhập thấp cần tính toán kỹ để không tạo sức ép quá lớn lên nguồn quỹ, bảo đảm được các chính sách nhưng không đánh đổi tính bền vững tài chính của hệ thống y tế.

ĐBQH Hà Sỹ Huân (đoàn Thái Nguyên) cũng đề nghị cơ quan soạn thảo bổ sung quy định về nhóm đối tượng được ưu tiên cụ thể, ví dụ là người cao tuổi, người lao động trong môi trường độc hại hoặc người lao động ở vùng khó khăn để các địa phương có lộ trình chủ động bố trí nguồn lực thực hiện và thống nhất trong cả nước.

Đồng thời, giao Chính phủ ban hành khung danh mục khám sàng lọc cơ bản, tránh tình trạng triển khai thực hiện dàn trải, hình thức, không hiệu quả.

Đại biểu đề nghị bổ sung xác định rõ đối tượng "người yếu thế", "người có thu nhập thấp" và "một số đối tượng cần ưu tiên" để đảm bảo thống nhất trong quá trình tổ chức triển khai áp dụng Nghị quyết khi được thông qua.

Cùng nêu ý kiến về lộ trình tăng mức hưởng tiến tới miễn viện phí, ĐBQH Dương Khắc Mai (đoàn Lâm Đồng) đề nghị cần cụ thể hóa rõ hơn về lộ trình thực hiện trong từng giai đoạn từ 3 -5 năm, gắn với các chỉ tiêu về cân đối quỹ bảo hiểm y tế và ngân sách Nhà nước.

Theo ông, thực tiễn cho thấy, nhu cầu khám chữa bệnh tăng rất nhanh theo tốc độ già hóa dân số và tăng bệnh không lây nhiễm. Nếu không thiết kế lộ trình đủ chặt chẽ, có thể dẫn đến nguy cơ mất cân đối quỹ bảo hiểm y tế trong trung và dài hạn.

"Việc chăm sóc sức khỏe cho nhân dân chỉ thực sự bền vững khi quỹ bảo hiểm y tế được vận hành an toàn, ổn định và minh bạch", ông Mai nói.

Nguyễn Thị Bích