Kiểm tra, giám sát gắn với kiểm soát quyền lực

Trong công tác xây dựng và chỉnh đốn Đảng, việc kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật Đảng giữ vị trí đặc biệt quan trọng, là "thanh bảo kiếm" để tăng cường tính tiền phong cách mạng và sức chiến đấu của tổ chức Đảng và đội ngũ cán bộ, đảng viên, để Đảng ta thực sự "là đạo đức, là văn minh", xứng đáng là người lãnh đạo, là người đầy tớ thật trung thành của nhân dân.

Thực tiễn đã cho thấy, nơi nào cấp ủy, ủy ban kiểm tra chủ động, quyết liệt, làm tốt công tác kiểm tra, giám sát thì ở đó nội bộ đoàn kết, kỷ luật được giữ nghiêm, sai phạm được phát hiện, ngăn ngừa sớm; nơi nào lơi lỏng, nể nang, né tránh thì dễ phát sinh vi phạm, làm giảm sút niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân.

Là Đảng bộ lớn thứ hai cả nước với gần 50 vạn đảng viên và là trung tâm chính trị, hành chính quốc gia, đầu tàu phát triển, trái tim của cả nước, công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật Đảng của Đảng bộ Thành phố Hà Nội lại càng có ý nghĩa sống còn.

Nhận thức sâu sắc điều đó, Thành ủy Hà Nội luôn coi tăng cường kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật Đảng là một nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên; là giải pháp quan trọng để xây dựng Đảng bộ thật sự trong sạch, vững mạnh, gương mẫu, tiên phong, đáp ứng yêu cầu lãnh đạo Thủ đô trong giai đoạn mới.

Thành ủy Hà Nội luôn coi tăng cường kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật Đảng là một nhiệm vụ trọng tâm (Ảnh: Hữu Thắng).

Văn kiện Đại hội đại biểu Đảng bộ Thành phố Hà Nội lần thứ XVIII xác định phải nâng cao nhận thức và trách nhiệm của cấp ủy, tổ chức đảng, người đứng đầu về vị trí, vai trò của công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng, coi đây là một trụ cột trong xây dựng, chỉnh đốn Đảng.

Công tác kiểm tra, giám sát được đặt trong mối quan hệ chặt chẽ với kiểm soát quyền lực, phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, để các chủ trương, chính sách của Đảng sẽ được tổ chức thực hiện nghiêm túc, hiệu quả ngay từ khi ban hành, đồng thời kịp thời phát hiện những vấn đề phát sinh trong thực tiễn để kiến nghị, hoàn thiện cơ chế, chính sách phù hợp.

Trên tinh thần đó, Đại hội xác định yêu cầu đổi mới mạnh mẽ tư duy, phương pháp, cách thức tổ chức và nội dung công tác kiểm tra, giám sát, bảo đảm có trọng tâm, trọng điểm, sát với thực tiễn của từng cấp, từng lĩnh vực. Nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động kiểm tra, giám sát của các cấp ủy, tổ chức đảng và ủy ban kiểm tra các cấp; đặc biệt coi trọng công tác kiểm tra, giám sát ngay từ chi bộ, nơi trực tiếp quản lý, rèn luyện đảng viên.

Một điểm nhấn mới là đẩy mạnh chuyển đổi số trong công tác kiểm tra, giám sát, từng bước thực hiện "giám sát trên dữ liệu, kiểm tra trên dữ liệu", tạo bước chuyển từ cách làm thủ công sang phương thức hiện đại, kịp thời phát hiện, cảnh báo sớm các dấu hiệu vi phạm. Cùng với đó, công tác kiểm tra, giám sát sẽ chuyển trọng tâm từ xử lý sang phòng ngừa, xây dựng cơ chế giám sát thường xuyên, hiệu quả, có khả năng cảnh báo sớm và ngăn ngừa vi phạm từ cơ sở; không để những vi phạm nhỏ tích tụ thành sai phạm nghiêm trọng, góp phần hình thành và lan tỏa văn hóa chính trị trách nhiệm trong nội bộ Đảng.

Đại hội Đảng bộ Thành phố Hà Nội lần thứ XVIII cũng đặc biệt chú trọng kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm, kịp thời phát hiện, xem xét trách nhiệm và xử lý kỷ luật nghiêm minh đối với tổ chức đảng, đảng viên vi phạm; đồng thời quan tâm bảo vệ người làm đúng, bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung, tạo môi trường khuyến khích đổi mới, sáng tạo.

Để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao, Thành phố đặt mục tiêu xây dựng hệ thống ủy ban kiểm tra các cấp tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, đồng thời xây dựng đội ngũ cán bộ kiểm tra có bản lĩnh chính trị vững vàng, liêm chính, chuyên nghiệp, có trình độ và năng lực ngang tầm nhiệm vụ trong tình hình mới. Đây là lực lượng nòng cốt, là "tai mắt" của Đảng, góp phần quan trọng vào công cuộc xây dựng, chỉnh đốn Đảng, giữ vững kỷ cương, kỷ luật trong toàn Đảng bộ.

Thi hành kỷ luật 101 tổ chức đảng, 5.434 đảng viên trong 5 năm qua

Trên thực tế, trong nhiệm kỳ Đại hội XVII vừa qua, Đảng bộ Hà Nội đã triển khai nghiêm túc, đồng bộ các nghị quyết, quy định của Trung ương về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng.

Công tác kiểm tra, giám sát được thực hiện nghiêm túc theo tinh thần "không có vùng cấm", "không có ngoại lệ"; kiểm tra có trọng tâm, trọng điểm, giám sát thì mở rộng; kiểm tra, giám sát vai trò trách nhiệm, tính tiền phong, gương mẫu của người đứng đầu, cán bộ lãnh đạo quản lý các cấp; kiểm tra, giám sát những lĩnh vực nhạy cảm, phức tạp, những vấn đề bức xúc ở cơ sở được đảng viên, Nhân dân và dư luận quan tâm.

Thành ủy ban hành Đề án số 12-ĐA/TU ngày 18/02/2022 về "Nâng cao chất lượng giám sát chuyên đề nhằm thực hiện có hiệu quả công tác phòng ngừa vi phạm", giúp chủ động phòng ngừa, ngăn chặn thiếu sót, khuyết điểm của cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên từ lúc mới manh nha, không để vi phạm nghiêm trọng xảy ra.

Trong nhiệm kỳ, Thành ủy, các cấp ủy đảng kiểm tra 7.187 lượt tổ chức đảng, 4.928 đảng viên; giám sát 5.070 tổ chức đảng và 3.789 lượt đảng viên.

Ủy ban kiểm tra các cấp kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm 557 tổ chức đảng và 1.265 đảng viên; giám sát chuyên đề 4.473 tổ chức đảng và 5.115 đảng viên.

Nhiệm kỳ vừa qua, Đảng bộ Hà Nội đã triển khai nghiêm túc, đồng bộ các nghị quyết (Ảnh: Hữu Thắng).

Trong đó, Ban Thường vụ Thành ủy thực hiện 2 cuộc kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với Ban Cán sự Đảng UBND Thành phố các nhiệm kỳ 2011-2016, 2016-2021 trong việc lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước liên quan đến các dự án của Công ty AIC; và đối với Ban Thường vụ Quận ủy Thanh Xuân, Đảng ủy Công an quận Thanh Xuân, Đảng ủy phường Khương Đình về công tác phòng cháy, chữa cháy.

Qua giám sát, kiểm tra, từ đầu nhiệm kỳ Đại hội XVII đến nay, các cấp ủy và Ủy ban Kiểm tra cấp ủy trực thuộc đã thi hành kỷ luật 101 tổ chức đảng, 5.434 đảng viên. Một số đảng viên bị khởi tố, truy tố hoặc tạm giam đã được cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp chủ động xem xét, xử lý kỷ luật, không chờ kết luận của cơ quan điều tra hoặc tuyên án của tòa án.

Điểm đáng chú ý là việc xử lý kỷ luật được thực hiện đồng bộ giữa kỷ luật Đảng và kỷ luật chính quyền, bảo đảm nghiêm minh nhưng thấu tình, đạt hiệu quả giáo dục cao. Quá trình xem xét, thi hành kỷ luật được tiến hành theo đúng phương hướng, phương châm, nguyên tắc, thủ tục quy định; hình thức kỷ luật được áp dụng phù hợp với tính chất, mức độ sai phạm.

Qua đó, nhiều vụ việc đã được xử lý dứt điểm, tạo tính răn đe, củng cố niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân đối với sự nghiêm minh của Đảng.

Nguyễn Hữu Thắng